Happiness held is the seed.

Happiness shared is the flower.

ความสุขที่เก็บเอาไว้คือเมล็ด

ความสุขที่แบ่งปันคือดอกไม้ 

John Harrigan

Popol Vuh

โปโปล วูห์ (Popol Vuh) ถูกเปรียบเสมือนเป็นคัมภีร์ไบเบิ้ลของชาวมายา (Maya) เพราะเล่าเรื่องราวการถือกำเนิดของชาวมายา  โปโปล วูห์ ถูกเขียนด้วยภาษาคิเช (K’iche’) ซึ่งเป็นภาษาของชนเผ่าเคอิช ชาวเผ่ามายาซึ่งอาศัยอยู่บริเวณที่ราบสูงในกัวเตมาลา (Guatemala) ปัจจุบัน

คำว่าโปโปล วูห์ ถูกแปลว่า Book of the Community, Book of People, Book of the Council  เขียนขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 16 (ปี 1554-1558) ช่วงสเปนเข้าไปล่าอาณานิคม โปโปล วูห์ จึงถูกเขียนขึ้นมาด้วยตัวอักษรลาติน ชาวมายาไม่ได้มองหนังสือเล่มนี้เป็นหนังสือศักดิ์สิทธ์ แต่ว่ามันเป็นเอกสารสำคัญที่เป็นเอกสารของอดีตกาล 

ในปี 1701 บาทหลวงโดมินิกัน (Dominican Order) ฟรานซิสโก้ ซีมาเนซ (Francisco Ximénez)  ได้เดินทางมายังเมืองซานโต โตมัส ชิชิคาสเตนันโก้ (Santo Tomás Chichicastenango) ในกัวเตมาลา และได้แปลโปโปล วูห์ไว้เป็นภาษาสเปน  และผลงานแปลของบาทหลวงซีมาเนซอยู่ในความครอบครองของนิกายโดมินิกัน

1829 นายพลฟรานซิโก้ โมราซาน (Francisco Morazan) ได้ขับไล่นักบวชออกจากพื้นที่ ทำให้ผลงานของบาทหลวงซีมาเนซ ถูกเปลี่ยนมือหลายครั้งจนกระทั้งไปอยู่ในการดูแลของมหาวิทยาลัยซาน คาร์ลอส (Universidad de San Carlos) 

1854 โมริตซ์ แว็กเนอร์ (Moritz Wagner) และคาร์ล เฌอร์เซอร์ (Carl Scherzer) เดินทางมากัวเตมาลาและได้พบกับโปโปล วูห์ ฉบับของบาทหลวงซีมาเนซ ในห้องสมุดของมหาวิทยาลัย ซึ่งเฌอร์เซอร์ได้ทำสำเนาจากฉบับชองบาทหลวงซีมาเนซด้วยลายมือ โดยเขาได้สำเนาเฉพาะส่วนครึ่งหลังเอาไว้ และต่อมาเฌอร์เซอร์ ได้พิมพ์เผยแพร่โปโปล วูห์  ฉบับที่เขาสำเนามาในยุโรป

1855 บาทหลวงฝรั่งเศส ชาร์ล บรัสเซอร์ (Charles Etienne Brasseur de Bourbourg) ได้อ่านโปโปล วูห์ ที่มหาวิทยาลัยซาน คาร์ลอสเช่นกัน และเขาได้ขโมยฉบับที่เก็บไว้ที่มหาวิทยาลัยนั้นกลับไปฝรั่งเศส

1874 บาทหลวงบรัสเซอร์เสียชีวิต ทำให้โปโปล วูห์ถูกขายไป จนกระทั้งไปตกอยู่กับเอ็ดเวิร์ด เอเยอร์ (Edward E. Ayer)

18971 เอเยอร์ บริจาคโปโปล วูห์ที่เขาซื้อมา ให้กับห้องสมุดนิวเบอร์รี่ (Newberry Library, Chicago) ในชิคาโก้ ซึ่งโปโปล วูห์ ฉบับบาทหลวงซีมาเนซ ยังคงถูกเก็บรักษาอยู่ที่นี่จนปัจจุบัน

เล่มที่ 1  :

เหล่าเทพเจ้าได้สร้างจักรวาลและโลกขึ้นมาจากความว่างเปล่าและได้สร้างสรรพสัตว์ทั้งหลายขึ้นมา  เว้นแต่มนุษย์เท่านั้นที่ไม่ได้ถูกสร้าง ต่อมาพระเจ้าเห็นว่าสัตว์ทั้งหลายพูดไม่ได้และไม่มีหัวใจ ไม่อาจจะจดจำพระเจ้าซึ่งเป็นผู้สร้างได้  จึงได้ตัดสินใจสร้างมนุษย์ขึ้นมาจากดิน เพื่อให้คอยบูชาและรำลึกถึงพระองค์ แต่ว่าเมื่อได้ทดลองมนุษย์ขึ้นมา ปรากฏว่าล้มเหลวเพราะว่าไม่สามารถสร้างหัวใจขึ้นมาได้  และมนุษย์จากดินก็ถูกทำลายง่ายเมื่อโดนน้ำ เหล่าทวยเทพจึงได้ลองสร้างมนุษย์ขึ้นมาใหม่อีกครั้งโดยในครั้งนี้ได้สร้างขึ้นมาจากไม้ ซึ่งก็ล้มเหลวเช่นเคย เพราะว่าสิ่งต่างๆ ที่สร้างเอาไว้ถูกทำลายไปเพราะเกิดน้ำท่วมโลกครั้งใหญ่ ส่วนสิ่งที่เหลืออยู่ก็ถูกหมาที่เทพเจ้าเลี้ยงเอาไว้ทำลายสิ้น บรรดาทวยเทพจึงพักความคิดที่จะสร้างมนุษย์ขึ้นมา ระหว่างนี้ก็ได้สร้างนกแก้ววุคับ-แคคิกซ์ (Vucub-Caquix) ซึ่งนกแก้วุคับ-แคคิกซ์ คิดว่าตัวเองยิ่งใหญ่ที่สุดบนโลกใบนี้

เล่มที่ 2 :

เล่าเรื่องของฝาแฝดคู่ซึ่งเป็นฮีโร่ตัวเอกของโปโปล วูห์  ชื่อว่าฮุนาห์ปู (Hunahpú, เทพแห่งดวงจันทร์) และ  ซบาแลงเก (Xbalanqué, เทพแห่งดวงอาทิตย์) มีความต้องการที่จะทำลายนกแก้ววุคับ-แคคิกซ์ของเทพเจ้า พร้อมกับลูกๆ ของมัน ซิปากน่า (Zipacna) , คาบราแคน (Cabracan)  ซึ่งต่อมานกแก้วและลูกก็ถูกสังหาร และความสงบสุขก็กลับคืนมาสู่โลก

เล่มที่ 3 :

เล่าเรื่องการผจญภัยของพ่อและลุงของฮุนาห์ปุ, ชบาแลงเก ซึ่งคือ ฮัน-ฮุนาห์ปู (Hun-Hunahpú) และ วุคุบ ฮุนาห์ปู  (Vucub-Hunahpú)  ซึ่งเป็นฝาแฝดกันเช่นกัน พวกเขาเป็นลูกของซปุยาค๊อค (Xpuyacoc) กับซมูเคน (Xmucane) 

ฝาแฝด ฮัน-ฮุนาห์ปู กับ วุคุบ ฮุนาห์ปู นั้นถูกเชิญไปยังซิบาลบา (Xibalba) ดินแดนใต้พิภพของชาวมายา เพื่อที่จะแข่งขันบอลกับคาชุมากิค (Cuchumaquic) เจ้าผู้ปกครองซิบาลบา ซึ่งในการแข่งขั้นสองพี่น้องถูกโกงหลายครั้งจนกระทั้งพ่ายแพ้ และถูกลงโทษด้วยความตาย 

ศรีษะของ ฮัน-ฮุนาห์ปุ ถูกตัดไปแขวนไว้ที่ต้นคาลาบัช (Calabash) ต้นไม้ในดินแดนใต้พิภพ ซึ่งเจ้าหญิงซคิค (Xquiq)  เจ้าหญิงแห่งพระจันทร์สีเลือด-เทพีแห่งใต้พิภพ ซึ่งเป็นธิดาของคาชุมากิด ได้มาเห็นศรีษะของ ฮัน-ฮุนาห์ปุ แล้วเกิดหลงไหล เมื่อนางเดินเข้าไปใกล้กับศรีษะนั้น เลือดของฮัน-ฮุนาห์ปุ ก็กระเด็นมาใส่เธอ จนเธอตั้งครรภ์ 

หลังจากตั้งครรถ์ ได้ออกจากดินแดนใต้พิภพขึ้นมาอยู่บนโลก โดยไปอาศัยอยู่กับซมูเคน แม่สามีของเธอ

แต่ว่าซมูเคน เสียใจกับโศกนาฏกรรมที่เกิดขึ้นกับลูกชายของเธอทั้งสองคน จึงไม่ค่อยไว้ใจซคิค  และได้สั่งให้ซคิค ทำภาระกิจหลายอย่างเพื่อพิสูจน์ตัวเอง

ต่อมาซคิค ให้กำเนิดลูกแฝด ซึ่งก็คือฝาแฝดฮีโร่ ฮุนาห์ปุ, ชบาแลงเก  

ในตอนแรกซมูเคน ย่าของพวกเขาได้เอาลูกบอลที่พ่อกับลุงของพวกเขาไปแข่งขับกับเจ้าแห่งใต้พิภพไปซ่อน เพื่อป้องกันไม่ให้หลานทั้งสองไปแก้แค้น

เมื่อ ฮุนาห์ปู กับ ซบาแลงเก เติบโตขึ้นมาและรู้ความจริงเกี่ยวกับการตายของพ่อของพวกเขา พวกเขาก็เดินทางไปซิบาลบา เพื่อแก้แค้นให้กับพ่อและลุงของเขา

ฮุนาห์ปุ และชาแลงเก เอาชนะ คาชุมากิด เจ้าแห่งดินแดนใต้พิภพได้ และได้ทำลายดินแดนใต้พิภพลง และได้ยกเอาต้น World Tree ขึ้นไปไว้บนท้องฟ้า และพวกเขาได้กลายเป็นพระอาทิตย์และพระจันทร์

เล่มที่ 4 :

มนุษย์ถูกสร้างขึ้นมาได้สำเร็จจากข้าวโพด โดยในตอนแรกพระเจ้าได้สร้างมนุษย์ชาย 4 คน และต่อมาก็สร้างผู้หญิงขึ้นมาอีก 4  คน ซึ่งถือเป็นต้นกำเนิดของชาวมายาคิเช ((K’iche’)

และในเล่มนี้ปรากฏชื่อเทพกุคุแมตซ์ (Qʼuqʼumatz) เทพงูนก ซึ่งร่วมกับทวยเทพในการสร้างมนุษย์ขึ้นมา

Don`t copy text!