Tag: Psychology
-
Cognitive Dissonance
—
by
Cognitive Dissonance (disharmony) คือความขัดแย้งภายในจิตสำนึกจากการรับรู้ข้อมูลใหม่ ที่ขัดแย้งกับ ความคิด, ความเชื่อเดิม, ข้อมูลเดิม ซึ่งทำให้เกิดความเครียดขึ้นภายในจิตใจ ลีออน เฟสตินเจอร์ (Leon Festinger)เป็นผู้เสนอแนวคิดนี้ปี 1957 ในหนังสือ A Theory of Cognitive Dissonance เฟสตินเจอร์ บอกว่ามนุษย์เราเมื่อเกิดความขัดแย้งภายในความคิดของตัวเองแล้ว จะเกิดความเครียด พวกเขาจึงจะหาวิธีที่จะปรับความคิด เพื่อลดความขัดแย้งภายในนี้ลง โดยทำให้เกิดความเข้ากันได้ (consonance หรือ harmony) โดยวิธี เช่น เมื่อเราชอบกินโดนัท แต่ได้ข้อมูลมาว่าโดนัททำให้อ้วย 1. ปรับพฤติกรรม หรือความคิดเดิม ไปยอมรับข้อมูลความคิดชุดใหม่ (ฉันจะเลิกกินโดนัท) 2. ปรับพฤติกรรม หรือความคิดเดิม ให้เข้ากันได้กับข้อมูลความคิดชุดใหม่ โดยลดความขัดแย้ง (ฉันจะกินโดนัทได้ แต่ต้องลดปริมาณลง) 3. ปรับพฤติกรรม หรือความคิดเดิม ให้เข้ากันได้กับข้อมูลใหม่ โดยเพิ่มเหตุผลหรือพฤติกรรมใหม่เข้าไป (ฉันจะกินโดนัทได้ แต่ต้องหมั่นออกกำลังกาย) 4. ปฏิเสธข้อมูลความคิดชุดใหม่ไปเลย (ไม่ใช่โดนัทที่ทำให้อ้วน…
-
The Availability Heuristic
—
by
We aren’t good at estimating frequency, so we base it how available things are to our mind พวกเราไม่ได้มีความสามารถดีขนาดนั้นประมาณความถี่, พวกเราแค่อาศัยสิ่งที่โผล่ขึ้นมาในหัวขณะนั้นในการตัดสิน The Availability Heuristic (การหยิบความคิดที่โผล่ขึ้นมาในแว๊บแรกในการตัดสินใจ) เทอมศัพท์ถูกนิยามขึ้นในปี 1973 โดยนักจิตวิทยารางวัลโนเบล 2 ท่าน คือ เดเนียล คาห์เนมัน (Daniel Kahneman) และเอมอส ทเวอร์สกี้ (Amos Tversky) ซึ่งได้เขียนไว้ในรายงานวิจัยเรื่อง “heuristic and biases (การดึงความทรงจำและทัศนะคติที่เอนเอียง)” พวกเขาบอกว่า Availability Heuristic เป็นเส้นทางลัด (short cut) ของความนึกคิด เกิดขึ้นในจิตใต้สำนึกโดยที่พวกคุณไม่รู้ตัว อาศัยหลักการที่ว่า “ คุณนึกถึงสิ่งใดตอนนั้น, สิ่งนั้นก็มีความสำคัญ /…
-
Steven Pinker
—
by
สตีเว่น ฟิงเกอร์ (Steven Arthur Pinker) นักจิตวิทยาที่วิจัยเกี่ยวกับจิตสำนึก, ภาษา มีชื่อเสียงจากงานวิจัยเกี่ยวกัยแนวคิด computational theory of mind และ Evolutionnary psychology ฟิงเกอร์ เกิดวันที่ 18 กันยายน 1954 ในมอนทรีออล, ควีเบค, แคนนาดา ในครอบครัวที่ใช้ภาษาอังกฤษเป็นหลัก พ่อของเขาชื่อแฮร์รี่ (Harry Pinker) มีอาชีพเป็นทนายความ และแม่ชื่อโรสลิน (Roslyn Wiesenfeld) ครอบครัวของเขาเป็นยิว โดยรุ่นของปู่ย่าเป็นชาวยิวที่อพยพมากจากโปแลนด์และโรมาเนียตั้งแต่ปี 1926 ฟิงเกอร์มีน้องสองคน ชื่อโรเบิร์ต (Robert) และซูซาน (Susan) 1973 จบจากดอว์สันคอลเลจ (Dawson Collge) 1976 จบปริญญาตรีจากมหาวิทยาลัยแม็คกิลล์ (McGill University) ทางด้านจิตวิทยา 1979 จบปริญญาเอกจากฮาร์วาร์ด (Harvard) สาขาจิตวิทยาการทดลอง ซึ่งหลังจากเรียนจบได้ทำงานวิจัยอยู่ที่เอ็มไอที (Massachusetts Institute…
-
Charles Spearman
—
by
ชาร์ล สเปียร์แมน (Charles Edward Spearman) นักจิตวิทยา ผู้พัฒนาทฤษฏี General intelligence factor ( g factor) ชาร์ล เกิดวันที่ 10 กันยายน 1863 ในลอนดอน ชาร์ลเรียนจบทางด้านวิศวกรรมศาสตร์ 1883 เข้าเป็นทหารในกองทัพ โดยทำงานในแผนกช่างทหาร และเคยเดินทางมาทำงานอยู่ในพม่า 1893 ได้รับยศร้อยเอก ประจำหน่วยทหารบก Munster Fusilliers 1897 ลาออกจากกองทัพ เพื่อเรียนต่อปริญญาเอกทางด้านจิตวิทยา โดยได้เดินทางไปเรียนที่เยอรมัน ที่มหาวิทยาลัยลิปซิก (University of Leipzig) ซึ่งอยู่ในการดูแลของวิลเฮมล์ วุนต์ (Wilhelm Wundt) 1899 การเรียนของชาร์ลมีอันสะดุด ในช่วงที่เกิดสงครามโบเออร์ (Boer war,1899-1902) ทำให้ถูกเรียกตัวกลับไปยังกองทัพอยู่ช่วงหนึ่ง 1904 เขียนบทความวิจัยเรื่อง General intelligence พิมพ์ลงในวารสาร American Journal of…
-
Harry Harlow
—
by
แฮร์รี่ ฮาร์โลว์ (Harry Frederick Harlow) Monkey Love Experiments ฮาร์โลว์ เกิดวันที่ 31 ตุลาคม 1905 ในแฟร์ฟิลด์, ไอโอวา สหรัฐฯ (Fairfield, Iowa, U.S.) พ่อของเขาชื่ออลอนโซ่ (Alonzo Harlow Israel) และแม่ชื่อมาเบล (Mabel) เขาเรียนหนังสือที่รีสคอลเลจ (Reed College) ในโอรีกอน 1924 ย้ายมาเรียนที่มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด (Stanford University) โดยเลือกเรียนเอกทางด้านภาษาอังกฤษ แต่ว่าต่อมาได้เปลี่ยนมาเรียนทางด้านจิตวิทยสา 1930 จบปริญญาเอกด้านจิตวิทยา หลังจากนั้นได้ทำงานเป็นอาจารย์สอนที่มหาวิทยาลัยวิสคอนซิล-เมดิสัน (University of Wisconsin-Madison) ซึ่งระหว่างทำงานอยู่ที่นี่เขาได้สร้างห้องทดลองเกี่ยวกับจิตวิทยาในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขึ้นมา (Psychology Primate Lab) ฮาร์โลว์มีชื่อเสียงจากการศึกษาลิง ซึ่งเขาใช้ลิงรีซัซ (Rhesus monkey) ในสวนสัตว์เฮนรี่ วิลาส (Henry Vilas Zoo) ในการศึกษา…
-
Max Horkheimer
—
by
แม็กซ์ ฮอร์กไคเมอร์ (Max Horkheimer) Critical Theory, ผู้ร่วมก่อตั้ง Frankfurt School แม็กซ์ เกิดวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 1895 ในสตุ๊ตการ์ท, เวิร์ตเต็มเบิร์ก, เยอรมัน (Stuttgart, Württemberg, Germany) พ่อชื่อว่าโมริตซ์ (Moritz Horkheimer) และแม่ชื่อบาเบ็ตต้า (Babetta Lauchheimer) ครอบครัวของพวกเขาเป็นยิวที่มีฐานะร่ำรวยจากการทำโรงงานทอผ้า 1910 ตอนอายุ 15 ปี แม็กซ์ออกจากโรงเรียนเพื่อมาช่วยธุรกิจของที่บ้าน 1917 ช่วงสงครามโลก ครั้งที่ 1 เขาถูกเกณฑ์เป็นทหารในกองทัพเยอรมัน 1919 เขาถูกปลดออกจากกองทัพเพราะปัญหาสุขภาพ หลังจากนั้นจึงได้สมัครเข้าเรียนที่มหาวิทยาลัยมิวนิค (Munich University) แต่ว่าระหว่างเรียนเขาก็ถูกทางการจับตัวขังคุกเพราะความเข้าใจผิดกับนักเขียนและนักปฏิวัติเอิร์น โทลเลอร์ (Ernst Tolller) หลังจากถูกปล่อยตัวเขาก็ย้ายไปอยู่ในแฟรงเฟิร์ต (Frankfurt am Main) ซึ่งที่นี่เขาได้พบกับธีโอดอร์ อดอร์โน่ (Theodor Adorno) และได้เรียยนจิตวิทยาและปรัชญากับฮันส์…
-
Clark L. Hull
—
by
คล๊าก ฮูลล์ (Clark Leonard Hull) Drive reduction theory คล๊าก เกิดวันที่ 24 พฤษภาคม 1884 ในนิวยอร์ค, สหรัฐฯ ครอบครัวของเขามีฐานะยากจน เมื่ออายุ 4 ปี ครอบครัวได้ย้ายไปทำฟาร์มอยู่ในรัฐมิชิแกน ซึ่งคล๊ากเรียนหนังสือชั้นประถมในโรงเรียนเล็กๆ ของเมืองที่มีห้องเรียนเพียงห้องเดียว แต่ว่าเขาก็ต้องหยุดเรียนบ่อยๆ เพื่อมาช่วยครอบครัวในการทำเกษตร ตอนอายุราวสิบปีเศษเขาถูกคนที่นับถือนิกายครูเซด (Christian Crusaders) บังคับให้เปลี่ยนไปนับถือลัทธิเดียวกัน นั่นทำให้คล๊ากกลายเป็นคนที่ไม่นับถือศาสนาใด หลังจากเรียนจบประถมเขาก็เข้าเรียนมัธยมในโรงเรียนในเวสต์แบงค์ ซากินาว (West SAginaw, Michigan) ก่อนที่จะย้ายมาเรียนต่อที่วิทยาลัยอัลม่า (Alma College) ซึ่งตอนเรียนปีสองอยู่ที่นี่เขาก็ล้มป่วยด้วยโรคไทฟอยด์จนเกือบเสียชีวิต ตอนอายุ 17 ปี คล๊ากสอบผ่านการทดสอบหลักสูตรครู ทำให้เขาได้รับอนุญาตให้สอนหนังสือในโรงเรียนประถมในชนบทได้ โดยที่เขาทำงานสอนอยู่หนึ่งปี 1908 ตอนอายุ 24 ปี ป่วยเป็นโรคโปลิโอ ทำให้ตัวเขาพิการขาด้านซ้ายตลอดชีวิต และหลังจากหายป่วยเขาล้มเลิกความตั้งใจที่จะเรียนทางด้านวิศวกรรมเหมืองแร่ เข้าเรียนที่มหาวิทยาลัยมิชิแกน (Michigan University) พร้อมกับเบอร์ธ่า…
-
Philip Zimbardo
—
by
ฟิลิป ซิมบาร์โด (Philip George Zimbardo) Stanford prison experiment, ผู้เขียน The Lucifer Effect ซิมบาร์โด เกิดวันที่ 23 มีนาคม 1933 ในนิวยอร์ค ซิตี้ ครอบครัวของเขาอพยพมาจากเกาะซิซิลีในอิตาลี 1945 จบปริญญาตรี โดยเอกในสามสาขาวิชา ได้แก่ สังคมศาสตร์, จิตวิทยา และมนุษยศาสตร์จากบรู๊คลินคอลเลจ (Brooklyn College) ด้วยเกียรตินิยมเหรียญทอง 1955 จบปริญญาโทจากมหาวิทยาลัยเยล (Yale University) 1959 จบปริญญาเอกจาก ม.เยล ซึ่งหลังจากเรียนจบเขาได้ทำงานสอนหนังสือที่มหาวิทยาลัยแห่งนี้ 1960 ย้ายมาทำงานสอนหนังสือที่มหาวิทยาลัยศิลปะและวิทยาศาสตร์นิวยอร์ค (New York University College of Arts & Science) 1967 มาสอนหนังสือที่มหาวิทยาลัยโคลัมเบีย (Columbia University) 1968 ย้ายมาสอนที่มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด (Stanford…
-
Lawrence Kohlberg
—
by
ลอว์เรนซ์ โคห์ลเบิร์ก (Lawrence Kohlberg) Theory of “Stage of Moral Development” โคห์ลเบิร์ก เกิดวันที่ 25 ตุลาคม 1927 ในบรอนซ์วิลล์, นิวยอร์ค (Brownsville,New York) ในครอบครัวที่มีฐานะร่ำรวย พ่อของเขาชื่ออัลเฟรด (Alfred Kohlberg) เป็นชาวเยอรมันเชื้อสายยิว เขาทำธุรกิจค้าผ้าไหม และแม่ชื่อชาร์ล็อตต์ (Charlotte Albrecht) แม่เป็นภรรยาคนที่สองของพ่อ เธอเป็นนักเคมี พวกเขามีลูกด้วยกันสี่คนโดยที่โคห์ลเบิร์กเป็นลูกคนสุดท้อง พ่อและแม่ของเขาแยกกันอยู่ตั้งแต่โคห์ลเบิร์กอายุ 4 ขวบ และเมื่อเขาอายุ 14 ปีพ่อกับแม่ก็หย่าขาดจากกัน โดยระหว่างนี้โคห์ลเบิร์กและพี่น้องจะสลับกันไปอยู่ที่บ้านของพ่อหรือแม่ครั้งละหกเดือน 1933 เข้าเรียนระดับมัธยมที่สถาบันฟิลิปส์ (Philips Academy) ในแอนโดเวอร์, แมสซาซูเซตส์ 1945 จบจากสถาบันฟิลิปส์ พอดีกับเป็นช่วงปลายสงครามโลก ครั้งที่ 2 เขาได้เข้าทำงานกับ Merchant Marine ซึ่งเป็นกองเรือรัฐวิสาหกิจของสหรัฐฯ ที่ลำเลียงทั้งพลเรือนและยุทธภัณฑ์ โดยที่โคห์ลเบิร์กทำงานร่วมกับฮาเกนาห์…
-
Lawrence Kohlberg
—
by
ลอว์เรนซ์ โคห์ลเบิร์ก (Lawrence Kohlberg) Theory of “Stage of Moral Development” โคห์ลเบิร์ก เกิดวันที่ 25 ตุลาคม 1927 ในบรอนซ์วิลล์, นิวยอร์ค (Brownsville,New York) ในครอบครัวที่มีฐานะร่ำรวย พ่อของเขาชื่ออัลเฟรด (Alfred Kohlberg) เป็นชาวเยอรมันเชื้อสายยิว เขาทำธุรกิจค้าผ้าไหม และแม่ชื่อชาร์ล็อตต์ (Charlotte Albrecht) แม่เป็นภรรยาคนที่สองของพ่อ เธอเป็นนักเคมี พวกเขามีลูกด้วยกันสี่คนโดยที่โคห์ลเบิร์กเป็นลูกคนสุดท้อง พ่อและแม่ของเขาแยกกันอยู่ตั้งแต่โคห์ลเบิร์กอายุ 4 ขวบ และเมื่อเขาอายุ 14 ปีพ่อกับแม่ก็หย่าขาดจากกัน โดยระหว่างนี้โคห์ลเบิร์กและพี่น้องจะสลับกันไปอยู่ที่บ้านของพ่อหรือแม่ครั้งละหกเดือน 1933 เข้าเรียนระดับมัธยมที่สถาบันฟิลิปส์ (Philips Academy) ในแอนโดเวอร์, แมสซาซูเซตส์ 1945 จบจากสถาบันฟิลิปส์ พอดีกับเป็นช่วงปลายสงครามโลก ครั้งที่ 2 เขาได้เข้าทำงานกับ Merchant Marine ซึ่งเป็นกองเรือรัฐวิสาหกิจของสหรัฐฯ ที่ลำเลียงทั้งพลเรือนและยุทธภัณฑ์ โดยที่โคห์ลเบิร์กทำงานร่วมกับฮาเกนาห์…
-
Akiyoshi Kitaoka
—
by
อกิโยชิ กิตาโอกะ (北岡 明佳) Rotating Snakes (peripheral drift illusion , anomalous motion illusion) ศจ.กิตาโอกะ เกิดวันที่ 19 สิงหาคม 1961 1984 จบปริญญาตรีชีววิทยา จากมหาวิทยาลัยซึกุบะ(Tsukuba University) 1991 จบปริญญาเอกด้านจิตวิทยา จาก ม.ซึกุบะ ซึ่งระหว่างที่เรียนอยู่นั้นเขาได้ทำการศึกษาพฤติกรรมการขุดหลุมของหนู และการทำงานของนิวรอนในสมองส่วน inferotemporal cortex ของลิง หลังจากเรียนจบเขาได้เข้าทำงานที่สถาบันวิทยาศาสตร์ระบบประสาทในโตเกียว (Institute of neuroscience) 2001 ได้รับตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ที่มหาวิทยาลัยริทสุเมอิแกน (Ritsumeikan University) ซึ่งเขาทำงานอยู่ที่นี่จนปัจจุบัน 2003 กิตาโอกะ สร้างภาพ Rotating Snakes ภาพลวงสายตาซึ่งเป็นภาพนิ่งของวงกลมหลากสีแต่ว่าให้ความรู้สึกเหมือนกับว่าวงกลมกำลังหมุน 2005 เขีนหนังสือ Trick Eyes Magical Illusion That Will Activate…
-
Franz Brentano
—
by
ฟรานซ์ เบรนตาโน่ (Franz Clemens Honoratus Hermann Brentano) intentionalism (act psychology) , Brentanianism เบรนตาโน่ เกิดวันที่ 16 มกราคม 1838 ในมาเรียนเบิร์ก (Marienber am Rhein) เยอรมัน พ่อของเขาชื่อคริสเตียน (Christian Brentano) และแม่ชื่ออีมิลี (Emilie Ginger) ทั้งคู่มีอาชีพเป็นนักเขียน ครอบครัวของพวกเขามีเชื้อสายจากอิตาลีและเคร่งศาสนา เบรนตาโน่ได้มีโอกาสเรียนหนังสือที่ในมิวนิค (Munich), วูร์ซเบิร์ก (Würzburg), และเบอร์ลิน (Berlin) ในวิชาศาสนา ปรัชญา และคณิตศาสตร์ 1851 พ่อของเขาเสียชีวิต 1862 เขาจบปริญญาเอก โดยเขียนวิทยานิพนธ์เรื่อง On the Several Senses of Being in Aristotle 1864 เขาบวชเป็นนักบวชในนิกายโรมันแคโธริค 1866…