Moses Khorenatsi
Moses Khorenatsi

Moses Khorenatsi

โมเสส โคเรเนตซี (Մովսես Խորենացի)

 ผู้เขียน History of Armenia
เชื่อกันว่าโมเสส เกิดในหมู่บ้านโครีน (Khorni, Khoren)  ทำให้เขาถูกเรียนว่าโมเสส แห่งโครีน (โครีเนตซี)  เขตตูรูเบรัน อาร์เมเนีย (Turuberan, Armenia)  ประมาณปี ค.ศ. 410  เขาเริ่มเรียนหนังสือในเมืองฮาบันด์ (Haband~Syunik) 
ประมาณปี 427 ต่อมาถูกส่งไปยังเมืองวากาชาแพต (Vagharshapat) เพื่อเรียนกับเมสโรป (Mesrop Mashtots) ซึ่งเป็นผู้ที่ประดิษฐ์ตัวอักษรอาร์เมเนีย (Armenian alphabet)  และยังได้เรียนกับ/คาโธลิคอส/ ซาฮัค ปาร์เตฟ (Catholicos, Sahak Partev)  ซึ่งระหว่างนั้นบาทหลวงซาฮัคและเมสโรป กำลังพยายามแปลไบเบิ้ลจากภาษากรีกไปเป็นภาษาอาร์เมเนีย แต่่ว่าประสบปัญหาเรื่องภาษา ทำให้พวกเขาคิดจะส่งลูกศิษย์เดินทางไปเรียนต่อที่อเล็กซานเดรีย ในอียิปต์ เพื่อเรียนภาษากรีกและซีเรีย 
ประมาณปี 432~435 โมเสสและเพื่อนออกเดินทาง พวกเขาแวะที่เมืองอีเดสสา เมโสโปเตเมีย (Edessa, Mesopotamia) เพื่อทำการค้นคว้าในห้องสมุดของเมืองนี้  ก่อนที่จะเดินทางต่อไปเยรูซาเล็ม และมายังอเล็กซานเดรีย พวกเขาใช้เวลาอยู่ในอเล็กวานเดรียราว 6 ปี ก่อนจะเดินทางกลับอาร์เมเนีย ซึ่งขณะเดินทางกลับเรือที่พวกเขาโดยสารมาเจอสภาพอากาศเลวร้าย ทำให้เรือไปจอดพักหลบที่โรม พวกเขาจึงได้มีโอกาสเยือนโบาณสถานในโรมด้วย
เมื่อกลับมาถึงอาร์เมเนีย เขาพบว่าอาจารย์ทั้งสองคนของพวกเขาได้เสียชีวิตไปแล้ว  โมเสสบันทึกไว้ในบทอาลัยตอนท้ายของ History of Armenia ว่าเขาไม่มีโอกาสได้เห็นอาจารย์ตอนปิดตา หรือฟังคำสั่งเสียของพวกท่านก่อนตาย 
 ในอาร์เมเนียตอนนั้นสถานการณ์ในบ้านเมืองได้เปลี่ยนไป เปอร์เซียขยายอิทธิพลเข้ามาและมักจะกดขี่คนท้องถิ่น ทำให้โมเสสต้องหลบหนีไปอาศัยอยู่กับญาติในหมู่บ้านแห่งหนึ่งใกล้กับเมืองวากาชาแพตนานหลายสิบปี
ประมาณปี 461 โมเสสได้พบกับ/คาโธลิคอส/ กีอุต (Gyut, Catholicos of Armenia) ซึ่งบาทหลวงจำเขาได้ ทั้งคู่เป็นเพื่อนที่เรียนมาได้กัน บาทหลวงกัวได้เชิญโมเสสไปร่วมรับประทานอาหารค่ำร่วมกับลูกศิษย์  และต่อมาในขณะที่รับประทานอาหารกันอยู่นั้น โมเสสได้ถูกคะยั้นคะยอให้พูดบนโต๊ะอาหาร ซึ่งสร้างความประทับใจให้กับผู้ที่ได้ฟัง  ต่อมาโมเสสได้บวชเป็นคริสต์นิกายคาลเคโดเนียน (Chalcedonian Christian) และได้รับแต่งตั้งให้เป็นบิชอฟประจำเมืองเบเกรแวน (Bagrevan)
ระหว่างที่โมเสสเป็นบิชอฟอยู่นี้เอง เจ้าชายซาฮัค บากราตูนิ (Prince Sahak Bagratuni) ได้เดินทางมาพบกับโมเสส เพื่อขอให้เขาเขียนหนังสือประวัติศาสตร์อาร์เมเนีย , History of Armenia เสร็จสมบูรณ์ราวปี 482
โมเสส เสียชีวิตประมาณปี 490 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Don`t copy text!