ฟรานซิสโก้ วาเรล่า (Francisco Javier Varela Garcia)

Autopoiesis, Enactivism structures, ผู้เขียน Embodied Mind

วาเรล่า เกิดวันที่ 7 กันยายน 1946 ในซานดิเอโก้, ชิลี (Santiago, Chile) พ่อของเขาชื่อราอูล (Raúl Andrés Varela Rodríguez) และแม่ชื่อโคริน่า (Corina María Elena García Tapia)

1951 เข้าเรียนมัธยมที่โรงเรียนมัธยม Liceo Altman del Verbo Divino ในซานดิเอโก้

1963 หลังจากจบมัธยมได้เข้าเรียนต่อในคณะแพทย์ของมหาวิทยาลัยแคโธริคปอนตีฟ (Pontifical Catholic University of Chile)  

1966 ย้ายมาเรียนด้านชีววิทยาที่มหาวิทยาลัยชิลี (University of Chile) 

1967 จบปริญญาโทชีววิทยา 

1968 สมัครเข้่าเรียนที่ฮาร์วาร์ด (Harvard University)

1970 จบปริญญาเอกด้านชีววิทยาจากฮาร์วาร์ด  โดยเขียนวิทยานิพนธ์เรื่อง Insect Retinas : Information processing in the compound eye  

หลังจากเรียนจบเขาได้เดินทางกลับมาสอนหนังสือที่มหาวิทยาลัยชิลี

1972 วาเรล่า ร่วมกับอัมเบอร์โต้ มาตุราน่า (Humberto Maturana) นิยามศัพท์คำว่า Autopoiesis ไว้ในหนังสือ Autopoiesis and Cognition : the Realization of the Living ซึ่งหมายถึงความสามารถทางเคมีในเซลล์ของสิ่งมีชีวิต ที่สามารถสร้างสารเคมีที่จำเป็นขึ้นมาได้ด้วยตัวเอง 

1973 11 กันยายน, ในประเทศชิลี เกิดการปฏิวัติโดยนายพลปิโนเช่ (Augusto Pinochet)  วาเรล่าและครอบครัวถึงของสิทธิในการลี้ภัยทางการเมืองไปอาศัยอยู่ในสหรัฐฯ พร้อมครอบครัว กว่า 7 ปี 

ในสหรัฐฯ เขาได้ทำงานในตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ที่โรงเรียนแพทย์ มหาวิทยาลัยโคโลราโด (the Medical school of University of Colorado)

1978 ย้ายมาทำงานอยู่ในห้องวิจัยด้านสมองของมหาวิทยาลัยนิวยอร์ค (Medical school of New York University)

1980 กลับมาอยู่ในชิลีและได้รับตำแหน่งศาสตราจารย์ด้านชีววิทยาที่มหาวิทยาลัยชิลี

1986 ย้ายมาอยู่ในฝรั่งเศส และได้งานเป็นอาจารย์สอนหนังสือที่ École Polytechnique โดยด้านวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับจิตสำนึกและกระบวนการคิด

ย้ายมาสอนที่มหาวิทยาลัยปารีส (University of Paris) 

1987 ก่อตั้งสถาบัน Mind and Life Institute ร่วมกับ อาร์. เองเกิ้ล (R. Adam Engle)  ซึ่งเป็นสถาบันที่สนใจในการศึกษาเรื่องจิต และยังให้ความสนใจเกี่ยวกับแนวคิดทางพุทธศาสนา สถาบันนี้ริเริ่มให้ทุนสนับสนุนให้มีการแลกเปลี่ยนความคิดกันระหว่างนักวิทยาศาสตร์และองค์ดาไล ลามะ (14th Dalai Lama)

1991 เขียน Embodied Mind ร่วมกับอีวาน ทอมสัน (Evan Thompson) และอีเลียนอร์ โรสช์ (Eleanor Rosch) ซึ่งแสดงแนวคิด Enactivism ที่อ้างว่า จิตสำนึก (Cognition) เกิดมาจากการปฏิสัมพันธ์กันระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสภาพแวดล้อม

1998 เข้ารับการผ่าตัดเปลี่ยนตับ 

2001 28 พฤษภาคม, เสียชีวิตในปารีส จากมะเร็งตับ จากการติดเชื้อไวรัส HCV (Hepatitis C) 

ภรรยาคนแรกของเขาชื่อลีโอนอร์ (Leonor) พวกเขามีลูกด้วยกันสามคน และภรรยาคนที่สองชื่อเอมี (Amy Cohen Varela) และมีลูกด้วยกันหนึ่งคน

ผลงานเขียน