อเล็กซานเดอร์ เฮอร์เซน ( Александр Иванович Герцен )
นักเขียนผู้เป็นบิดาแห่งสังคมนิยมของรัสเซีย
เฮอร์เซน เกิดเมื่อวันที่ 6 เมษายน 1812 เป็นลูกชายนอกสมรสของอิวาน ยาคอฟเลฟ (Ivan Yakovlev) เขาเป็นเศรษฐีเจ้าของที่ดิน กับภรรยาชาวเยอรมัน ชื่อ เฮนเรียตตี วิลเฮมมิน่า (Henriette Wihelmina Luisa Haag) เธอเป็นหญิงอายุน้อยที่เดินทางมาจากเมืองสตุตการ์ด แม่ของเฮอร์เซน ยังมีอายุน้อยมากเพี่ยง 16 ปี ตอนที่แต่งงาน เธอต้องแต่งงานตามคำแนะนำของพ่อแม่ ซึ่งขณะนั้นพวกเขาเป็นข้าราชการอยุ่ในสตุตการ์ต พ่อของเฮอร์เซนพบกับแม่ระหว่างที่เดินทางไปทำหน้าที่ทางการฑูตในเยอรมัน นามสกุล Herzen ซึ่งอิวาน ตั้งให้ลูกชายนั้น หมายความว่า Son of The Heart ตอนที่เขาเกิดนั้นเป็นช่วงเวลาก่อนหน้าที่นโปเลียนจะบุกรัสเซียไม่นาน พ่อของเขาซึ่งมีโอกาสได้สัมภาณณ์นโปเลียน ได้รับอนุญาตให้เดินทางออกจากมอสโคว์ได้ตอนที่เมืองถูกยึด เพราะว่าอิวาน อาสาที่จะเป็นคนนำสาสน์ไปส่งให้ซาร์อเล็กซานเดอร์ที่เซนต์ปีเตอร์เบิร์ก ในวันเด็กนั้นเขาเหมือนกับเด็กที่เกิดในครอบครัวมีฐานะในยุดนั้นที่เรียนหนังสือโดยการจ้างครูมาสอนพิเศษที่บ้าน ซึ่งทำให้เฮอร์เซน ได้เรียนภาษาและวรรณกรรมตะวันตกมาตั้งแต่ยังเล็ก เฮอร์เซน สามารถพูดภาษาฝรั่งเศสและเยอรมันได้ และสนใจในงานเขียนของซิลเลอร์ (Schiller) เป็นพิเศษ
1829 เข้าเรียนในมหาวิทยาลัยมอสโคว์
1833 เขาเรียนหนังสือจบจากคณะฟิสิกข์และคณิตศาสตร์จากมหาวิทยาลัยมอสโคว์1834 เขาและกลุ่มเพื่อนถูกจับ ระหว่างการไปฟังการอ่านบทกวีของ มิคาอิล โซโกลอฟสกี (Mikhail Sokolovsky) ซึ่งมีการเขียนที่ล้อเลียนและตำหนิพระเจ้าซาร์อเล็กซานเดอร์ เขาถูกเนรเทศไปยังเมืองเปิร์ม (Perm) ก่อนที่จะไปที่วีแยตก้า (Vyatka) และต่อมาได้ออกจากเรือนจำ มาทำงานให้กับหนังสือพิมพ์ในเมืองวลาดิมีร์1840 เมื่อซาร์นิโคลัล ที่ 2 ได้รับบัลลังค์สืบจากพระบิดา เฮอร์เซนได้รับอนุญาตให้กลับมอสโคว์ได้ ซึ่งเมื่อกลับมามอสโคว์เขาได้รู้จักกับเบลิสกี (Vissarion Belinsky)
1842 เขามีผลงานเขียนครั้งแรก พิมพ์ลงใน Dilettantism in Science โดยใช้นามปากกาว่า Iskander เขาเป็นที่รู้จักในฐานะผู้สนับสนุนระบบอนาธิปไตยและสังคมนิยม
1845 Letters on the Study of Nature
1846 พ่อของเขาเสียชีวิต โดยทิ้งทรัพย์สินไว้ให้มากมาย
1847 มกราคม เดินทางพร้อมด้วยนาตาลี ภรรยาและลูกอีกสามคน และแม่ของเขา ไปยังต่างประเทศ โดยนั่งรถม้าผ่าอากาศที่หนาวเหน็บ สาเหตุหนึ่งที่ต้องเดินทางออกไปต่างประเทศ ก็เพื่อหาวิธีรักษาลูกคนหนึ่งที่เกิดมาแต่มีสุขภาพที่ไม่แข็งแรง พวกเขาไม่ได้คิดว่าการจากรัสเซียไปครั้งนี้จะเป็นการจากไปอย่างถาวร ประเทศแรกที่มาเยือนก็คือฝรั่งเศส ในปารีส แต่ไม่นานก็เดินทางไปอิตาลี ระหว่างที่อยู่ในอิตาลีนั้นเอง ที่เกิดการปฏิวัติในฝรั่งเศส ปี 1848 ซึ่งเฮอร์เซนให้การสนับสนุนการปฏิวัตินี้ เขาให้การสนับสนุนทางการเงินในการทำหนังสือพิมพ์ La Voix du Peuple (Голос народа, Voice of people) ออกมาโจมตี หลุยส์ นโปเลียน แต่ว่ากลุ่มผู้ปฏิวัติในครั้งนั้นฝ่ายแพ้ เฮอร์เซน จึงไม่ได้เดินทางกลับฝรั่งเศส แต่ว่าไปอยู่สวิสฯ แทน นวนิยายเรื่องแรก Who is to blame? (Гто виноват?) มันถูกเขียนและตีพิมพ์เป็นตอนๆ เป็นภาษารัสเซีย ก่อนที่จะถูกรวมเล่มและพิมพ์ในอังกฤษปี 1854 โดยใช้ชื่อใหม่ว่า Interrupted Tales
1850 From Another Shore, Lettres de France et d’ltalie เขาเขียนแสดงความผิดหวังในการล้มเหลวในการปฏิวัติฝรั่งเศสในตอนนั้น
1852 ย้ายมาอยู่ในอังกฤษ เขาได้ก่อตั้งสำนักพิพม์ Free Russian Press ขึ้น และมีผลงานเขียนทั้งหนังสือ กวี และวารสารออกมาอย่างต่อเนื่อง เขาเสนอแนวคิดการเปลี่ยนแปลงสังคม สนับสนุนทั้งคอมมิวนิสต์และอนาธิปไตย แต่ตัวเขาเองก็ถูกตำหนิจากฝ่ายนิยมความรุนแรงในตอนนั้นว่า อ่อนเกินไป ในอังกฤษเขาเริ่มพิมพ์งานเขียนแบบซีรีย์ Notes of the Fatherland (Отечественных записках) Baptized Property (1853) เขาเขียนโจมตีระบบทาสในรัสเซีย ทำหนังสือพิมพ์ The Polar Star , The Bell (Kolokol, Колоколь) , Voice from Russia โดย The Bell เป็นหนังสือพิมพ์รายสัปดาห์ที่ได้รับความนิยมและมีอิทธิพลอย่างสูงในเวลานั้น แม้แต่ในพระราชวังของพระเจ้าซาร์ก็รับไปอ่าน ซึ่งมันถูกลักลอบนำเข้าไปยังรัสเซีย ซึ่งใน The Bell นี้เขาได้ทำนายว่าสังคมนิยมจะเกิดขึ้นในรัสเซียก่อนยุโรปตะวันตก ในอังกฤษนี้เขาได้ร่วมทำงานกับบากุนิน (Mikhail Bakunin) ที่ได้ชื่อว่าเป็นบิดาแห่งระบบอนาธิปไตย พวกเขาทำวารสารร่วมกันจนกระทั้ง 1863 ด้วย
1855 หนังสือ My Exile to Siberia เขาเขียนเกียวกับความคิดและเป็นบันทึกความทรงจำของเขาเอง
1864 กลับมาอยู่ในเจนีวา
1870 เสียชีวิตด้วยโรคปอดปวม ในวันที่ 21 มกราคม 1870
ผลงานเขียน
- Legend (Легенда, 1836)
- Elena (Елена, 1838)
- Notes of a Young Man (1840)
- Diletantism in Science (1843)
- Who is to Blame? (Кто виноват?, 1846)
- Mimoezdom (Мимоездом, 1846)
- Dr. Krupa (Доктор Крупов, 1847)
- Thieving Magpie (Сорока-воровка, 1848)
- The Russian People and Socialism (Русский народ и социализм, 1848)
- From the Other Shore (1848–1850)
- Letters from France and Italy (1852)
- My Past and Thoughts: The Memoirs of Alexander Herzen (1868)
1875 อลิซาเบธ เฮอร์เซน วัย 17 ปี ลูกสาวของเฮอร์เซน ฆ่าตัวตายเนื่องจากความรักที่ไม่สมหวังกับชายชาวฝรั่งเศสวัย 44 ปี
